تمیزکاری های نوروزی

یکی از رسم های ایرانیان در پایان سال , خونه تکونی هست . ایرانیان چند روز مونده به نوروز و آخر سال , سر تا پای خونه رو تمیز کرده و وسایل اضافی و کهنه رو دور ریخته و همه چیز رو تر و تمیز و نو میکنن . برای تمیزکاری خونه , از مواد شوینده استفاده زیادی میشه ولی بیشتر افراد اطلاع درستی از نوع تمیز کننده ها ندارن و برای همین از مواد شوینده بی مورد استفاده میکنن که چندان هم موثر نیستن . با اطلاع از اینکه هر ماده شوینده ای برای چه کاری مناسبه , میتونین در کوتاهترین زمان ممکن و با تاثیر بالایی کار پاکیزه کردن خونه رو انجام بدین :

_ این روزها بیشتر خونه ها از کف پوش های سنگ یا سرامیک استفاده میکنن . قدیم ها از موزائیک و یا از پارکت استفاده میشد و بیشتر هم موکت . ولی مدتیه سرامیک و سنگ مُد شده . برای تمیز کردن سرامیک های کف و موزائیک های حیاط و پاسیو و حمام و ... بهترین وسیله ای که میتونین استفاده کنین و باعث جلای اونها میشه , جوهر نمک هست ! هر نوع سنگی در طبیعت دارای جرم هست . این جرم میتونه از ریخته شدن آب به مرور زمان ایجاد بشه و یا بر اثر کثیفی . تنها ماده ای هم که میتونه جرم سنگ رو پاک بکنه اسید هست نه مواد شوینده متداول ! قبل از استفاده از اسید چند توصیه جدی رو باید حتمن به کار بگیرین ! استفاده از دستکش , استفاده از ماسک , کار کردن در محیطی که پنجره باز باشه و هوا جریان داشته باشه ! اگر سرامیک های داخل منزل رو میخواهین تمیز کنین , تمام پنجره ها رو باز کنین و توی یک سطل کوچک , اسید و آب رو به نسبت مساوی با هم قاطی کنین و با یک اسکاچ , منظم و ردیفی سنگ ها رو تمیز کنین و پشت سرش هم با یک حوله کهنه مرطوب روش رو بکشین و بعد دو بار هم با زمین شور و آب اونو بشورین ... بعد ببینین چقدر تمیز میشه و برق می افته . هیچ ماده شوینده ای به اندازه اسید چرک و جرم و چربی و کثافت رو از لای سنگ و سرامیک بیرون نمیکشه ! جاهایی که خیلی کثیف هست و جرم گرفته رو از اسید خالص استفاده کنید !

_ نکته مهم در تمیزکاری خونه ها این هست که دقت کنید مواد شوینده رو به هیچ وجه با هم ترکیب نکنید و اگر ترکیب میکنید در فضای آزاد و یا جایی که پنجره باز باشه و با استفاده از ماسک این کار رو بکنید . بیشتر مواد شوینده در ترکیب با هم گازهای سمی مثل کلر آزاد میکنن که به شدت خطرناک و سمی  هست ! این مواد شامل ترکیب وایتکس و مایع ظرفشویی یا وایتکس و تاید , وایتکس و اسید یا اسید با تمام شوینده ها رو شامل میشه .. مثلن ترکیب مایع ظرفشویی با وایتکس حتا باعث ایجاد واکنش گرمایی هم میشه !

_ تا چند سال پیش درها و کابینت های قدیمی و یا میز و صندلی ها که چوبی بودن و از ام دی اف و چوب های روکشدار و پُلی استر خبری نبود رو با پوششی از لاک و الکل جلا میدادن . اگر میز و صندلی های چوبی قدیمی دارین که رنگ و روشون رفته , برای نو کردن اونها میتونین از لاک الکل استفاده کنین . در ترکیب لاک و الکل ماده ای رو ترکیب میکنن که به جوهر معروفه . جوهر باعث میشه که مثلن رنگ لاک الکل شما گردویی بشه یا فندقی یا مسی , متناسب با رنگ مبلمان شما . لاک هم ماده ای هست که در ترکیب با الکل حل میشه و زمانی که خشک میشه جلا میده به لوازم چوبی و اونها رو کمی براق میکنه و در ضمن نوعی عایق و پوشش محافظتی هم هست و چوب رو از رطوبت حفظ میکنه . این پوشش بیشتر برای صندلی هایی مثل صندلی لهستانی ها و یا میز و نیمکت ها و یا کابینت هایی که از چوب 5 لایی درست شدن و ... مناسبه و هرگز نباید اونو روی لوازمی که با پوشش کیلر و پلی استر پوشیده شده , استفاده کرد . لاک الکل های آماده و حل شده رو میتونین در تهران از خیابان منوچهری و پل چوبی و یا بعضی از رنگ فروشی ها و نجاری ها تهیه کنین . برای رنگ آمیزی از پارچه بدون پُرز و یا قلمو استفاده کنید !

_ سطوح شیشه ای که جرم گرفتن مثل شیشه های بیرونی پنجره ها که مرتب در تماس آب باران هستن , بعد از مدتی رد جرم از خودشون باقی میذارن که با هیچ شوینده ای قابل تمیز کردن نیست و رد جرم باز هم باقی میمونه . یا لامپ هایی که بالای اجاق گاز و یا توی آشپزخانه قرار دارن , جرم چربی میبندن . برای تمیز کردن اونها از سرکه سفید باید استفاده کنین بصورت خالص . سرکه سفید در واقع یک اسید شیمیایی ضعیف هست و بو و رنگ نداره و بهترین پاک کننده سطوح جرم گرفته شیشه ای به حساب میاد . دستمال رو به سرکه آغشته کنین و سطوح رو پاک کنید و برق و جلای اونو ببینین .

_ برای پاک کردن شیشه ها حتمن نیاز نیست که از رایت یا شیشه پاک کن استفاده کنین . میتونین توی یک افشانه معمولی مقداری آب و الکل صنعتی یا الکل چوب ( متانول ) رو مخلوط کنید و باهاش شیشه ها رو پاک کنید و ببینید چقدر برق می افته و تمیز میشه .

_ بعضی از پارچه ها و یا پرده ها هستن که چرک زیادی دارن و خوب شسته نمیشن . مثل پرده های آشپزخانه . قدیم میگفتن با پودر صابون و یا ریختن مقداری نفت اونها رو بشورین. ولی بهترین ماده ای که میتونه جرم چربی و دوده رو از توی پرده بیرون بکشه , چیزی نیست جز نوشابه گازدار !!! گاز کربنیک و اسید سیتریک موجود در نوشابه باعث میشه که تمام چربی ها حل بشه و بیان بیرون . البته بهتره از نوشابه های سفید یا 7UP استفاده کنین تا رنگ به پرده ندن ! اگر هم پارچه یا لباسی دارین که روغنی شده و با چیزی پاک نمیشه , توی نوشابه گازدار بخیسونین و بعد ببینین چطور پاک و تمیز میشه ! شرکت های آمریکایی از همین روش برای شستن موتور های اتومبیل های دیزل استفاده میکنن بجای گازوئیل و نفت !

_ پاک کردن جای برچسب ها معمولن ساده نیست و حتا وقتی چسب رو از دیوار یا روی سطوح میکنین , جاش باقی میمونه و با هیچ ماده ای پاک بشو نیست ! تنها یک ماده ست که میتونه جای چسب رو به سادگی از بین ببره و اون هم نفت هست ! بجای نفت میتونین از تینر روغنی که در رنگ فروشی ها فروخته میشه استفاده کنید . البته قبل از این کار میتونین از مقدار سُس مایونز هم استفاده کنین و اگر لکه از بین نرفت از نفت استفاده کنین . مقداری سس مایونز در جای لکه چسب بمالین و چند دقیقه ای رهاش کنین و بعد با یک پارچه نسبتن زخیم شروع کنین جای چسب رو تمیز کردن . یا اگر خیلی سماجت کرد , با پنبه مقداری نفت یا تینر روغنی بمالین و بعد ببینین که چقدر سریع پاک میشه ! الکل و اسیتون باعث میشن تا رنگ جایی که چسب جاش مونده هم از بین بره ولی نفت حلال رنگ نیست .

_ مبل های چوبی و یا بوفه های چوبی و میزهای چوبی ناهارخوری و پذیرایی معمولن توی خیلی از خونه ها هست . تمیز کردن اونها شاید به نظر ساده بیاد و راهش یک کهنه گردگیری باشه ! اما اینطور نیست .. باید طوری تمیز بشن که هم چرک روی چوب برطرف بشه و هم جلا پیدا کنه و برق بیافته . راه حل خیلی ساده ست : یک کاسه کوچک رو از آب پر کنین , مثلن برای یک استکان آب , نصف قاشق مربا خوری پارافین مایع توی کاسه آب ریخته و چند قطره هم الکل سفید یا قرمز به آب اضافه کنید . 3 تا 4 قطره فقط . حالا با یک تکه پنبه که به این محلول آغشته کردین و خوب هم آبش رو چلوندین , سطوح چوبی رو پاک کنید ! میبینین که چه جرمی ازشون در میاد و چطور رنگ باز میکنن و از طرفی چه برقی می افتن . خود پارافین باعث میشه که سطح چوب نرم بشه و جلوی ترک خودن چوب در هوای مناطق خشکی مثل تهران رو میگیره و بهتره این کار رو هر چند ماه یکبار انجام بدین ! وقتی که همه مبل و صندلی  ها و میزها تمیز شدن و با این محلو آغشته شد , با یک کهنه گردگیری که نم خیلی کمی داره , یکبار تمام سطوح رو دستمال بکشین و ببینین چقدر براق تر میشن .. میشه از این روش برای اسباب های ساخته شده از ام دی اف و نئوپان روکش دار و میز تلویزیون و خیلی چیزهای دیگه استفاده کرد ..

_ حباب های شیشه ای چراغ ها , بعد از مدتی خاک میگیرن و دوده میگیرن و سیاه میشن . درسته با مایع ظرفشویی تمیز میشن ولی برق و جلای خاصی پیدا نمیکنن . برای اینکه اونها رو حسابی برق بندازین کافیه که توی یک ظرف مقداری آب و مایع ظرفشویی و الکل رو مخلوط کنید و با اون محلول حباب های شیشه ای رو بشورین و آب بکشین . بعد میبینین که چه برقی می افتن . از همین روش براش شستن ظروف کریستال هم میتونین استفاده کنین و حسابی براق میشن !

_ توالت های فرنگی و یا ایرانی بعد از مدتی همیشه داخلشون و یا اطراف چاهک جرم میگیره . این جرم با هیچ تمیز کننده ای هم پاک نمیشه و معمولن هم بُرس های مخصوص شستن توالت طوری ساخته نشدن که بشه باهاشون همه جا رو خوب شست ! یکی از بهترین مواد برای شستن توالت , استفاده از جوهر نمک هست . مقداری از اون رو توی کاسه ریخته و یکساعتی به حال خودش بذارین و بعد با برس بشورین و آب بکشین . تمام جرم ها از بین میره . برای شستن لبه های اطراف توالت فرنگی هم با استفاده از یک سرنگ پلاستیکی میتونین مقداری اسید توی سرنگ کشیده و اطراف رو آغشته به اسید کنین .. تمام جرم ها رو از بین میبره .

_ شیرهای حمام و دستشویی بعد از مدتی جرم میگیرن و با هیچ ماده ای نمیشه اونها رو پاک کرد . بهشون  اسید هم نمیشه زد چون اسید استیل رو سیاه میکنه و یا اگر آبکاری شده باشه , کروم رو از بین میبره و شیر آب زرد رنگ میشه . یه راه ساده اینه که با سرکه سفید و بُرس شیرها رو تمیز کنین . اگر جرم مقاومت کرد , از سنباده شماره 400 مخصوص آب استفاده کنید . سنباده ها معمولن برای سطوح خشک و خیس ساخته میشن . نوع خیس رو بخرین . سنباده رو نیم ساعتی توی آب بخیسونین و سپس شیرها رو سنباده بکشین . حسابی براق و تمیز میشن ..

_ کلید و پریزهای برق هم از اون چیزهایی هستن که با هیچی به سادگی تمیز بشو نیستن . البته کلید و پریزهای جدید اینطور نیستن و برای تمیز کردن اونها از یک پنبه آغشته به الکل استفاده کنید . ولی کلید و پریزهای قدیمی بخصوص که رنگی هم شده باشن رو کافیه با یک فازمتر پیچشون رو باز کرده و در بیارین و در یک کاسه پر از آب و وایتکس یه شب تا صبح بخیسونین و بعد در بیارین و بشورین و ببینین چقدر برق می افتن و سفید میشن .

_ کتری های برقی و سماورها و شیرجوش هایی که توشون آب جوش میارین , بعد از مدتی جرم میگیرن . بخصوص مدتهاست که آب تهران که روزگاری زلال ترین و سبک ترین آب جهان بود بخاطر مخلوط کردن با آب های زیرزمینی به شدت آلوده و سنگین شده و به سرعت ظروفی که در اونها آب جوشانده میشه جرم میگیرن . دو تا کار میشه کرد . میشه از جرم گیرهای متداول استفاده کرد که بصورت پودر هستن . ظرف رو تا جایی که جرم گرفته از آب سرد پر میکنین و مقداری از اون جرم گیر رو توش ریخته و سپس سماور یا کتری رو روشن میکنین تا آب جوش بیاد . وقتی جوش اومد دور میریزین و سپس دوباره آب پر میکنین و آب رو به جوش میارین و دوباره دور ریخته و تمام . راه دوم استفاده از سرکه سفید هست که اون رو هم به همین شکل به جوش میارین . البته سرکه چون اسید خیلی ضعیفی هست و بیشتر از 5% اسیدیته نداره برای جرم های ضعیف و سطحی مناسبه ولی ظروفی که جرم های سخت و آهکی و گچ گرفته هستن رو حتمن با جرم گیر های مخصوص سماور باید تمیز کنین !

_ زیر گلدانی ها و همینطور گلدانهای شیشه ای بعد از مدتی جرم میگیرن . اگر فلزی نباشن و پلاستیکی باشن , برای تمیز کردنشون از جوهر نمک استفاده کنین . مقداری اسید و آب رو توی اونها بریزین و بذارین یکساعتی بمونن و بعد بشورین . مثل روز اول میشن .

_ اگر سینک ظرفشویی شما مات و کدر شده و با هیچی هم تمیز نمیشه یکی از بهترین موادی که میتونه اونو تمیز کنه اکسیدان هست . اکسیدان برای ترکیب با رنگ مو استفاده میشه . کافیه مقداری اکسیدان رو روی سینک ریخته و با یک برس یا مسواک کهنه همه جاهای کثیف رو آغشته کنین و کمی صبر کرده و بعد آب بکشین . حسابی تمیز و براق میشه ..

و در آخر از همه مهمتر بهترین و سالم ترین ضد عفونی کننده آشپزخانه رو هم خوبه بهش اشاره کنم و اونم چیزی نیست جز سرکه سفید ! خیلی ها وایتکس استفاده میکنن برای تمیز کردن سطح کابینت های آشپزخانه . استفاده از وایتکس یا کُلُر درسته خیلی موثره و تقریبن هر میکروبی رو نابود میکنه , ولی معایبش بیشتر از محاسنش هست . هم بو داره , هم روی همه سطوح قابل استفاده نیست و خاصیت رنگ بری داره , پاک کردنش از روی سطوح مشکله ! تماسش با دست خوب نیست و به پوست به شدت آسیب میزنه .. ولی سرکه سفید بجز اینکه یک ضد عفونی کننده خیلی خوب و قوی هست , هیچ آسیبی وارد نمیکنه و عوارضی نداره . با مقداری آب وقتی ترکیب کنین و دستمال ها رو بهش آغشته کنید بهترین ضد عفونی کننده ست ..